MAKALE YAZIMI VE MAKALENİN SAYFA DÜZENİ
Türkçe
ve
İngilizce
yazılmış
makaleler
yayımlanır.
Gönderilen
makalenin
özetinin
olması
şarttır.
Kaynak Gösterme ile İlgili Temel Bilgiler
Düşüncelerin Aidiyeti
Blog
(İnternet
günlüğü)
yazılarında
hangi
düşüncenin
kime
ait
olduğu
net
bir
biçimde
ortaya
koyulmalıdır.
Alıntı
veya
aktarma
yapılan
kaynaklar
hem
metnin
içinde
hem
de
metnin
sonundaki
“Kaynakça” kısmında belirtilmelidir. Bu konuda düşülen bazı hatalar şunlardır:
•
Metnin
yazarı;
yorum,
özet,
aktarma
ve
alıntı
cümleleri
arasında
geçişler
yaparken
başkasına
ait
düşüncelerle
kendisine
ait
olanları
karıştırmakta,
başkalarının
düşünceleri
metin yazarınınmış gibi anlaşılabilmektedir.
•
Yazar,
yazısındaki
bir
düşünce
için
kaynak
göstermekte,
ancak
aynı
kaynaktan
aldığı
bir
başka
düşünce
için
kaynağa
gönderme
yapmamaktadır.
Oysa,
başkalarına
ait
bütün
düşünceler kuşkuya yer bırakmayacak şekilde belirtilmelidir.
•
Yazar,
uzunca
bir
paragrafın
sonunda
kaynak
göstermekte,
ancak
paragrafın
son
cümlesinin
mi,
yoksa
bütün
paragraftaki
düşüncelerin
mi
verilen
kaynağa
dayandığı
açıkça
anlaşılamamaktadır.
Metinde
kaynağı
konusunda
kuşku
uyanan
hiçbir
cümle
yer
almamalıdır.
•
Yazar,
kullandığı
kaynağı
belirtmeden
önce
oradan
aldığı
görüşlere
yer
vermekte,
daha
sonra
da
kaynağı
belirtmektedir.
Ya
da
yazar,
kullandığı
kaynağı
yalnızca
bir
kez
belirtmekte,
daha
sonra
o
kaynaktan
uzun
alıntılara,
aktarmalara
yer
vermektedir.
Her
iki
yöntem de hakkaniyet ölçüleriyle bağdaşmaz.
•
Yazarın
alıntı
ya
da
aktarma
yapmak
gereği
görmediği
bazı
kaynaklardan
esinlendiği
anlaşılmaktadır.
Oysa,
alıntı
ya
da
aktarma
yapmak
gerekmese
de,
esinlenilen
kaynak,
hem
metinde belirtilmeli hem de “Kaynakça”da yer almalıdır.
Her
bilim
dalı
kendi
özelliklerine
göre
farklı
referans
sistemlerini
tercih
etmektedir.
MLA
(The
Modern
Language
Association),
APA
(
The
American
Psychological
Association)
ve
Chicago
Manual
of
Style
en
yaygın
olarak
kullanılan
referans
sistemleridir.
Aşağıda
bu
sistemlerde
kullanılan referans gösterme yöntemleri ve kaynakça yazma teknikleri sırasıyla ele alınmıştır:
MLA (The Modern Language Association)
Metinde Kaynak Gösterme
“Uzun
yapıt”
kategorisindeki
kitap,
dergi,
gazete,
ansiklopedi,
broşür,
roman,
oyun
ve
film
başlıkları
eğik
yazı
ile
yazılır.
(Eğik
harflere
bitişik
olan
noktalama
işaretlerinin
eğik
olmamasına
özen
gösterilmelidir.)
“Kısa
yapıt”
kategorisindeki
tek
tek
şiir,
öykü,
makale,
mektup
ve
konuşma
başlıkları ise normal yazıyla, çift tırnak içinde verilir.
Ödevinizde
başka
bir
kaynaktan
aynen
alıntı
yapıyorsanız
bu
cümleleri
tırnak
içine
alınız.
Alıntı
sonunda
parantez
içinde
yazarın
soyadını
ve
sayfa
numarasını
koymanız
yeterlidir.
Eğer
elektronik
kaynaklardan
aldığınız
cümlelerde
sayfa
numarası
belirtemiyorsanız
yalnızca
yazarın
soyadını
veriniz.
Aşağıdaki
örnekte
Berna
Moran’ın
Edebiyat
Kuramları
ve
Eleştiri
kitabından
alınan
bir
örnek aktarılmaktadır:
“Gerçekçiliği
bazıları
daha
çok
yöntem
bakımından
benimsemiştir,
bazıları
ise
konu
bakımından.” (Moran 36).
Edebiyat
Kuramları
ve
Eleştiri
adlı
kitabında,
“gerçekçiliği
bazıları
daha
çok
yöntem
bakımından
benimsemiştir,
bazıları
ise
konu
bakımından”
(36)
diyen
Berna
Moran,
“gerçekçilik” kavramının farklı anlamlarına dikkat çeker.
Bu
örnekte,
alıntı
yapılan
yazar
ve
yapıt
konusunda
hiçbir
belirsizlik
olmadığından
alıntıdan
sonra
parantez
içinde
sayfa
numarasının
verilmesi
yeterlidir.
Düzenlenecek
“Kaynakça”da
adı
geçen
yapıtın
ayrıntılı
künyesine
yer
verildiğinde
okura
gerekli
bütün
bilgiler
sağlanmış
olur.
Aynı
yazardan
iki
ya
da
daha
fazla
yapıt
var
ise
karışıklığı
önlemek
amacıyla
yazar
soyadına
eserin
başlığı
da eklenmelidir. Nermi Uygur’un
Dilin Gücü ve Tadı Damağımda
kitapları örneği:
Hiçbir anadil yetkinlikte daha iyisini aratmamazlık etmez” (Uygur,
Dilin
… 21).
İki
ya
da
üç
yazara
ait
bir
yapıta
parantez
içinde
gönderme
yapılacağı
zaman
(Taner
ve
Bezirci
104) şeklinde yazılır.
Bir
başkasının
fikirlerini
kendi
kelimelerinizle
toparlıyorsanız
tırnak
içine
almanıza
gerek
yoktur,
ama
incelediğiniz
kaynağı
sayfa
numarası
ile
belirtmelisiniz.
Aşağıdaki
örnekte
açıkça
yazar
adı verildiği için yinelemeye gerek yoktur. Fakat bu fikirlerin sayfa numarasını vermeniz gereklidir.
Dil
ve
üslup
Roland
Barthes’ın
bir
yazar
için
önemli
saydığı
unsurların
başında
gelir
(14).
İnternet
sitelerinde
genellikle
sayfa
numarası
bulunmadığından,
cümle
içinde,
“...
başlıklı
sitede
belirtildiği
gibi”
tarzı
ifadeler
kullanılırsa
yazar
soyadından
sonra
neden
sayfa
numarası
gelmediği
okurca anlaşılmış olur.
Kaynakların Sırası ve Künyelerin Yazılışı
Kaynakça
hazırlarken
genelde
izlenen
yol
yazarın,
<Soyadı,
Adı.
Kitabın
Başlığı.
Yayın
yeri
:
Yayınevi,
Yayın
yılı.
Ortam.>
şeklindedir.
Kitabın
ya
da
başka
bir
kaynağın
başlığındaki
kelimeler
büyük
harfle
başlamalı
ve
yatık
(italik)
harflerle
belirtilmelidir.
Kullandığınız
kaynakların
hangi
ortamda
yayımlandığını
belirtmeniz
gerekir;
ör.
Baskı,
Web,
PDF
dosyası,
Sayısal
dosya,
Gösteri,
CD, DVD, Televizyon gibi.
Yazar
Adı:
Yapıtın
yazarının
adı-soyadı
biliniyor
ve
kullanılıyorsa
bu
bilgi
künyenin
başında,
soyadı
önce
gelmek
üzere
verilir.
Kısa
ya
da
uzun
yapıtlar
için
uygulama
farkı
yoktur.
Yazar
adlarının yazılışında aşağıdaki ayrımlara dikkat edilir.
1. Tek yazara ait yapıtların künyesi şu şekilde gösterilir:
Berk, İlhan.
Poetika
. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1997. Baskı.
2. İki (ya da üç) yazara ait yapıtların künyesi şu şekilde gösterilir:
Taner,
Refika
ve
Asım
Bezirci.
Edebiyatımızda
Seçme
Hikâyeler
.
İstanbul:
Gözlem
Yayınları,
1981. Baskı.
Örnekte
ikinci
yazarın
soyadının
öne
alınmadığına
dikkat
edilmelidir;
künye
bilgilerinin
alfabetik sıralanmasında ilk yazardan sonrakilerin soyadlarının öne alınmasının işlevi yoktur.
3.
Üçten
fazla
yazara
ait
bir
kitabın
künyesinde
ya
bütün
yazar
adları
kitaptaki
sırasıyla
verilir ya da ilk yazar adından sonra “ve diğ.” ifadesi kullanılır.
Aksoy,
Nazan
ve
diğ.
Şiir
ve
Şiir
Kuramı
Üstüne
Söylemler
.
İstanbul:
Düzlem
Yayınları,
1996.
Baskı.
Yapıt
Adı:
Kullanılan
kaynağın
yazarının
adı
biliniyorsa,
yapıt
adları
künye
bilgilerinin
ikinci
sırasında
yer
alır.
(Yazar
adı
bilinmiyorsa
ilk
sırada
yer
alır.)
Yapıtlar
“uzun
yapıt”
ve
“kısa
yapıt”
olmak üzere iki kategoride değerlendirilir.
uzun
yapıt:
Gazete,
dergi,
ansiklopedi,
antoloji,
roman,
oyun
ve
film
gibi
yapıtlar
ile
öykü
ve şiir kitapları “uzun yapıt” sayılır ve künyede eğik yazı ile gösterilir.
kısa
yapıt:
Tek
tek
şiir,
öykü,
makale,
kitap
bölümü,
mektup,
konferans,
konuşma,
söyleşi
ve kişisel görüşme “kısa yapıt” sayılır ve başlıkları çift tırnak içinde yazılır.
İlhan,
Attilâ.
“Sevdanın
ve
Kavganın
Yolcusu:
Attilâ
İlhan”.
Söyleşiyi
yapan:
Zeynep
Aliye.
Cumhuriyet Kitap
558 (26 Ekim 2000): 1, 4-6. Baskı.
Derleyen,
Çeviren,
Yayıma
Hazırlayanın
Adı:
Bir
yapıtın
derleyeni,
çevireni,
yayıma
hazırlayanı ve / veya editörü varsa künyede der., çev., haz. ve ed. kısaltmaları kullanılır.
Ahmet
Haşim.
Bütün
Şiirleri
.
Haz.
İnci
Enginün
ve
Zeynep
Kerman.
İstanbul:
Dergâh
Yayınları, 1999. Baskı.
Benjamin,
Walter.
“Hikâye
Anlatıcısı”.
Çev.
Nurdan
Gürbilek
ve
Sabir
Yücesoy.
S
on
Bakışta
Aşk
.
Haz.
Nurdan
Gürbilek.
Çev.
Ahmet
Doğukan
ve
diğer.
İstanbul:
Metis
Yayınları,
1994.
77- 100. Baskı.
Aynı
Yazara
Ait
Birden
Fazla
Yapıt:
“Kaynakça”da
aynı
yazarın
birden
fazla
yapıtına
yer
verildiğinde
yapıt
adları
tarih
sırasına
göre
değil
alfabetik
sıraya
göre
listelenir.
Böyle
durumlarda
yazar adı ve soyadı tekrar edilmez. Bu konuda aşağıdaki örnek izlenebilir:
Moran, Berna.
Edebiyat Kuramları ve Eleştiri
. 9. baskı. İstanbul: Cem Yayınevi, 1994.
---.
“Peyami
Safa’nın
Romanlarında
İdeolojik
Yapı”.
Birikim
54-55
(Ağustos-Eylül
1979):
51-56.
Makale-Gazete:
Ekşi, Oktay. “Makas değiştirme mi?.”
Hürriyet
. 14 Ekim 2009. Baskı.
Ekşi,
Oktay.
“Makas
değiştirme
mi?.”
Hürriyet
.
Doğan,
14
Ekim
2009.
Web
14
Ekim
2009.
Makale.
Elektronik
Ortamdaki
Metinler:
Web
sitelerinden
yaptığınız
alıntılar
için
şu
yolu
takip
ediniz:
•
Yazarın soyadı, adı. (yazar yoksa sayfa adıyla başlayınız),
•
Web sayfasının adı “ tırnak içine alınız.”,
•
Web
sitesinin
adı
(ana
sayfanın
başında
ya
da
tarayıcının
üst
kısmında
çıkan
başlığa
-
bakınız ve eğik yazıyla yazınız),
•
Yayımlayan ya da destek veren (eğer yayıncı yok ise y.y. işaretini kullanınız),
•
Yayımlandığı
ya
da
en
son
güncellendiği
tarihi
gün,
ay,
yıl
olarak
belirtiniz
(eğer
tarih
yoksa
t.y. işaretini kullanınız).
•
Ortamı belirtiniz yani Web. yazınız.
•
Sayfaya eriştiğiniz tarihi gün, ay, yıl olarak yazınız.
Aşağıdaki örnekleri takip edebilirsiniz:
Bekiroğlu,
Nazan.
“Osmanlıda
Kadın
Şairler.”
EdebiyatTurk
.
Milliyet
t.y.
Web.
5
Kasım
2009.
Yalçın,
Aydan.
“Dağlarca’nın
Ardından.”
Çağdaş
Şair
ve
Yazarlar
Derneği
.
10
Ara.
2008.
Web.
10 Ağustos 2009.
Oktay,
Ahmet.
İmkansız
Poetika.
İstanbul:
İthaki,
2008.
Google
Book
Search.
Web.
24
Eylül
2009.
Ses
ve
Görüntü
Kayıtları:
Ses
ve
görüntü
kayıtlarına
yapılan
göndermelerin
künye
bilgileri
yazılırken
katkısı
öne
çıkarılacak
kişinin
(yönetmen,
senarist,
oyuncu,
yazar,
besteci,
şarkıcı,
vb.)
soyadı
ve
adından
sonra
yapıtın
başlığı,
katkısı
bulunan
diğer
kişi
ya
da
kurumlar,
formatı
(plak,
videokaset, VCD, DVD, vb.) ve yayın ya da dağıtım bilgileri verilir.
Ceylan, Nuri Bilge.
Uzak.
2002. Özen Film. Film.
Ceylan, Nuri Bilge.
Uzak.
2002. Palermo, 2002. DVD.
Bach, Johann Sebastian.
Brandenburg Konçertoları.
Boyut Müzik, 1996. CD.
Tiyatro, Opera, Bale:
Aşağıdaki örnekleri takip edebilirsiniz:
IV.
Murat.
Turan
Oflazoğlu.
Yön.
Engin
Uludağ.
Oy.
Hüseyin
Köroğlu.
Harbiye
Muhsin
Ertuğrul Sahnesi. İstanbul. 3 Eyl. 2005. Gösteri.
Resim,
Fotoğraf:
Sanatçının
ismi
verilir.
Ardından
eserin
bulunduğu
müze,
galeri
ve
şehir
adı
belirtilir.
Güran, Nazmi Ziya.
Nusretiye Camii.
1928. Yağlıboya. Resim ve Heykel Müzesi. Ankara.
(Kendi
çektiğiniz
bir
fotoğraf
ise
bu
bilgiyi,
konuyu
anlatan
başlığı
ve
tarihi
belirtmeniz
yeterlidir.)
Bilkent Üniversitesi Görünümü, Ankara. Yazarın kendi çektiği fotoğraf. 3 Aralık 2014.